Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej – prawo dłużnika do uwolnienia się od długów.

Rosnące zadłużenie, a w konsekwencji stan niewypłacalności to problem nie tylko przedsiębiorców, ale również osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów). Jednak w obecnym stanie prawnym także konsumenci zostali wyposażeni w instrumenty umożliwiające rozwiązanie problemu nadmiernego zadłużenia.

Zgodnie z ustawą z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może zgłosić dłużnik, który składa się na formularzu, którego wzór jest określony rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości.

Postępowanie upadłościowe dzieli się na kilka etapów. Już na początku, tj. w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości Sąd bada m.in. zdolność upadłościową dłużnika i przesłanki ogłoszenia upadłości.

Przesłanką pozytywną ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest niewypłacalność dłużnika. Do przesłanek negatywnych, a więc do okoliczności, których zaistnienie prowadzi do oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości należy m.in. sytuacja gdy dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa (zob. więcej - art. 491 4 ustawy Prawo upadłościowe).

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej rozpoczyna drugi etap postępowania upadłościowego, tj. postępowanie właściwe. Z chwilą ogłoszenia upadłości zachodzą istotne skutki dla upadłego, jego majątek (masę upadłości) obejmuje syndyk, który będzie dążył do możliwie najpełniejszego zaspokojenia roszczeń wierzycieli.

Warto wiedzieć, że upadły korzysta z przywileju socjalnego w zakresie zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych upadłego. Jeżeli w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, a konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy. Kwota stanowi pewnego rodzaju rekompensatę za utratę nierzadko całego dorobku życia, o czym warto pamiętać decydując składając wniosek o ogłoszenie upadłości.